Wereld Diabetes Dag - 14 november

Wat is diabetes?

Diabetes is een chronische aandoening waarbij het bloedsuikergehalte te hoog is. Dit komt ofwel doordat het lichaam onvoldoende insuline produceert, ofwel onvoldoende gebruik kan maken van de geproduceerde insuline. Insuline is een natuurlijk hormoon dat wordt aangemaakt in de bètacellen van de pancreas. Het zorgt ervoor dat energieleverende stoffen in de cel kunnen en de bloedsuikerspiegel na een maaltijd niet te hoog wordt.

In beide gevallen kunnen de lichaamscellen onvoldoende glucose opnemen, waardoor het zich ophoopt in het bloed. Het is één van de meest voorkomende aandoeningen: ongeveer 1 op de 10 Belgen heeft diabetes, maar 1 op de 3 weet het niet.

 

Verschillende soorten

Er bestaan verschillende soorten diabetes. De 3 meest gekende zijn:

• Diabetes type 1: Deze vorm ontstaat meestal bij kinderen of jongvolwassenen. Er vindt een auto-immuunreactie plaats tegen de bètacellen van de pancreas. Deze zijn grotendeels vernietigd. De symptomen zoals veel plassen, dorst, vermageren en vermoeidheid treden meestal op korte tijd op en zijn zeer uitgesproken.
• Diabetes type 2: Deze vorm komt vaak voor bij 40-plussers, maar kan ook voorkomen bij jongere mensen. Bij deze vorm wordt er te weinig insuline aangemaakt en/of de werking van de insulinereceptoren (een ‘poortje’ dat ervoor zorgt dat insuline in de cel opgenomen kan worden) is verminderd.
• Zwangerschapsdiabetes: Tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat er abnormaal hoge bloedglucosewaarden worden vastgesteld. Tijdens de zwangerschap produceert de placenta vele hormonen voor de ontwikkeling van de baby. Deze hormonen verhinderen vervolgens ook, in beperkte mate, de werking van insuline. In sommige gevallen kan het zijn dat glucose niet meer vlot in de cellen opgenomen kan worden, waardoor dit gaat opstapelen. 
  
   

Op welke voedingsmiddelen moet je letten als je diabetes hebt?

• graanproducten en aardappelen
• fruit
• peulvruchten
• sommige groenten (bijvoorbeeld pastinaak, suikermaïs, doperwten, rode biet, artisjok, prei en groene selder)
• melkproducten (behalve kaas) en plantaardige sojadranken
• plantaardige dranken op basis van granen, noten en zaden
• gefrituurde snacks, chips, cake, taart, chocolade, koeken, snoep, ijs, zoet boterhambeleg, frisdrank en sommige alcoholische dranken
• gepaneerd vlees en gepaneerde vis

 

 

Algemene tips voor mensen met diabetes en diabetes voorkomen

Voeding:

• Kies voor een gezonde en gevarieerde voeding.
• Geef de voorkeur aan plantaardige, onbewerkte voeding zoals groenten, noten, oliën en vetten zoals olijfolie, zonnebloemolie, vloeibare margarine,… Ook fruit, volle granen, aardappelen, peulvruchten en vleesvervangers passen perfect in een voedingspatroon voor mensen met diabetes en ter preventie ervan. Wanneer je diabetes hebt, is het aangeraden om samen met een diëtist te bespreken in welke mate je deze voedingsmiddelen kan eten.
• Consumeer 2 keer per week vis, waarvan 1 keer vette vis zoals zalm, haring en makreel.
• Kies voor magere gevogeltesoorten.
• Beperk het gebruik van (halfvolle) boter, kokos- en palmolie, harde margarines en rood vlees.
• Beperk voedingsmiddelen buiten de voedingsdriehoek, zoals chocolade, koek, gebak, alcohol …
  
   

Beweging:

Voldoende bewegen heeft tal van voordelen:

• het houdt je gewicht onder controle
• verbetert je fysieke conditie
• goed voor bloeddruk, cholesterol en bloedsuikerregeling
• verbetert algemeen welbevinden
• kan risico op hart- en vaatziekten, osteoporose, sommige kankers en stress verminderen
   

Heb je diabetes en wil je jouw actieve levensstijl onder controle houden? Raadpleeg dan een diëtist en/of arts.